മാർച്ച് 21 ലോക പാവകളി ദിനം

മാർച്ച് 21 ലോക പാവകളി ദിനമായി ആചരിച്ചു വരുന്നു. ഇറാനിലെ ദ്സിവാദ സൊൾഫാഗ്രിഹോ (Dzhivada Zolfagariho) പാവകളി സംഘമാണ് ഈ ആശയം ആദ്യമായി പ്രാവർത്തികമാക്കിയത്. 2000 ൽ അന്താരാഷ്ട്ര പാവകളി സംഘടനയായ യുനിമയുടെ പതിനെട്ടാം കോൺഗ്രസാണ് ഇതിനുള്ള നിർദ്ദേശമുണ്ടായത്. 2003 മുതൽ ഇത് ആചരിച്ചു വരുന്നു.

*പാവകളി*

പാവകളെ ഉപയോഗിച്ച് കഥാഖ്യാനം ചെയ്യുന്ന സമ്പ്രദായമാണ്‌ പാവകളി.ഇംഗ്ലീഷ്: Puppetry. ഒന്നോ അതിലധികമോ കലാകാരൻ‌മാർ പാവകളെ കൈ കൊണ്ട് ചലിപ്പിച്ച് കഥ അവതരിപ്പിക്കുക എന്നതാണ്‌ ഇതിലെ രീതി. പാവക്കൂത്ത് എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ലോകത്തിലെ പല രാജ്യങ്ങളിലും പ്രചാരത്തിലുള്ള ഇത് 4000 വർഷങ്ങൾക്കുമുൻപ് ഇന്ത്യയിലാണ് ആരംഭിച്ചതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. ലോകത്തിന്റെ പ്രാചീനമായ കലാരൂപമായ പാവകളിയിൽ വ്യത്യസ്ത തരം പാവകളെ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. മനുഷ്യകരങ്ങളാൽ നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്ന നിർജ്ജീവ രൂപങ്ങൾ എന്നാണു പപ്പറ്റുകളുടെ നിർവചനം. ജപ്പാനിലെ ബുൺറാകുവും ജാവയിലെ റാഡ് പപ്പറ്റുകളും ആന്ധ്രയിലെ തോലുബൊമ്മലുവുമെല്ലാം ഇതിനുദാഹരണങ്ങളാൺ. കേരളത്തിലും തോല്പ്പാവക്കൂത്തിനു പ്രചാരമുണ്ട്.

*ഐതിഹ്യങ്ങൾ*

പാവകളിയെ ബന്ധപ്പെടുത്തി അതതു രാജ്യങ്ങളിൽ നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങൾ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. പാവകളിയുടെ ഉത്ഭവത്തെപ്പറ്റിയുള്ള വിശ്വാസങ്ങളാണ് ആ കഥകൾക്കടിസ്ഥാനം. പരമ്പരാഗത പാവക്കൂത്തുകാർ അവരുടെ പാവകൾക്ക് പാവനത്വം കല്പിക്കാനായി പുരാണങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി കഥകൾ ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട്.

*ഇന്ത്യയിൽ*

രാജസ്ഥാനിലെ ജയ്ഗഢ് കോട്ടയിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന പാവകളി
ശിവനേയും പാർവതിയേയും ബന്ധപ്പെടുത്തിയുള്ള കഥയാൺ ഇന്ത്യയിൽ പ്രചാരമുള്ളത്. മരപ്പണിക്കാരൻറെ പാവകളെ കണ്ട് ഇഷ്ടപ്പെട്ട പാർ‍വതി അവക്ക് ജീവൻ നൽകുകയും നേരമ്പോക്കിനായി അവയെക്കൊണ്ട് നൃ്ത്തമാടിക്കുകയും ചെയ്തുവത്രെ. കൗതുകം തീർന്നശേഷം പാവകളെ നിർജ്ജീവമാക്കി തിരിച്ചു പോകുകയും ചെയ്തു.ഇതെല്ലാം ഒളിഞ്ഞിരുന്നു കണ്ട മരപ്പണിക്കാരൻ അവരോട് തന്റെ പാവകൾക്ക് ജീവൻ തിരിച്ചുനൽകണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിച്ചു. എന്നാൽ സ്വന്തം ബുദ്ധിശക്തികൊണ്ട് അതിനൊരു മാർഗ്ഗം കണ്ടുപിടിക്കാൻ ഉപദേശിച്ച് ശിവ-പാര്വതിമാർ തിരിച്ചു പോയി. മരപ്പണിക്കാരൻ പിന്നെ ആലോചിച്ച് തയ്യാറാക്കിയ ഒരു കലാരൂപമാണത്രെ പാവകളി. പാവകളി കഴിഞ്ഞാൽ അവയെ പുഴയിലൊഴുക്കുകയോ ദഹിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നത്പാവകളാണെങ്കിലും അവയുടെ ഭൗതികശരീരം ഇല്ലായ്മ ചെയ്യുന്ന സന്കല്പത്തിലാണ്‌.

പാവകളി അതി പ്രാചീനകാലം മുതൽക്കേ ഭാരതത്തിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ പാവകളിക്ക് അപചയം നേരിട്ടുവെങ്കിലും ഇരുപതാം നൂറ്റാൺറ്റിന്റെ ഉത്തരാർദ്ധത്തിൽ ഭാരതത്തിലെ പാവകളിക്ക് പുനരുജ്ജീവനം സാധ്യമായി. ആരീഗ്യകരമായ മാറ്റം ഗതകാല പാരമ്പര്യത്തിന്റെ നേർക്കുള്ള സമീപനത്തിൽ സാധ്യമായി. ദീർഘകാലം ഭാരതീയ കരകൗശല ബോർഡിന്റെ അദ്ധ്യക്ഷയായിരുന്ന ശ്രീമതി കമലാദേവി ചതോപാധ്യായ പാവകളിയെ പുനർജനിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായകമായ പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1952- ൽ ഉദയ്പ്പൂരിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട ഭാരതീയ ലോക് കലാമണ്ടൽ എന്ന സ്ഥാപനം പാവകളിയെ വികസിപ്പിക്കുന്നതിൽ സഹായിച്ചു. ഡൽഹിലെ ഭാരതീയ സംഘം നാടൻ കലകളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ച മറ്റൊരു സ്ഥാപനമാണ്‌. അഹമ്മദാബാദിലെ കലാസംഘടനയായ ദർപ്പണ യുടെ കീഴിലെ പാവകളി സംഘത്തിന്റെ നേതൃത്വം വഹിച്ചിരുന്ന മെഹർ കോണ്ട്ട്രാക്റ്റർ പാവകളിക്കാരുടെ അനിഷേദ്യനേതാവെന്നാണറിയപ്പെടുന്നത്. കൽക്കട്ടയിലെ ലിറ്റിൽ പപ്പറ്റ് തിയേറ്റർ, ഡെൽഹിയിലെ ശ്രീറാം കൾചറൽ സെന്ററിലെ സൂത്രധാർ പപ്പറ്റ് തിയേറ്റർ തുടങ്ങിയവ പാവകളിയിൽ പ്രശസ്തമായ പേരുകളാണ്‌

*കേരളത്തിൽ*

വീടുകൾതോറും ചെന്ന് കയ്യുറപ്പാവകളെക്കൊണ്ട് പാവകളി നടത്തി ജീവിച്ചിരുന്നവർ കേരളത്തിലുമുണ്ടായിരുന്നു. ഇവയുടെ കൈകളിലേക്ക് പാവയുടെ പിൻഭാഗത്തുനിന്ന് പാവകളിക്കാരൻ തന്റെ ഇടതു കൈ കടത്തുന്നു. അയാളുടെ കൈപ്പത്തി പാവയുടെ വസ്ത്രങ്ങൾ കൊണ്ട് മൂടിയിരിക്കും. ഒരു കൈ കൊണ്ട് ചലിപ്പിക്കാവുന്ന രീതിയിൽ പാവയുടെ രണ്ടു കൈകളും ചലനസജ്ജമായിരിക്കും. മറ്റേ കൈ കൊണ്ട് അയാൾ ഒരു ഇലത്താളം വായിക്കുന്നു. പാവകൾ കഥകളിവേഷങ്ങളായാണ്‌ ചെയ്തുകണ്ടിട്ടുള്ളത്. പാവകളിക്കാരൻ പാടിയിരുന്നത് കഥകളിപ്പദങ്ങളും. കഥകളിയിലെ താടി, കത്തി, കരി, സ്ത്രീ വേഷങ്ങളെല്ലാം അയാൾ വെവ്വേറെ ഉണ്ടാക്കി തന്റെ ഭാണ്ഡത്തിൽ കരുതിയിരിക്കും.